Doğu Karadeniz’de Rize, Trabzon, Artvin ve Giresun illerinde, 830 bin dekar alanda 1 milyon üretici aile tarafından yapılan yaş çay üretiminde üçüncü sürgün hasat dönemi sürüyor.
Küresel iklim değişikliğine bağlı kuraklıktan etkilenen çay tarımında, hava sıcaklıların yüksek seyretmesi ve yağış oranlarındaki azalma rekolte kaybına yol açıyor.
Çayda, kuraklığın yanı sıra yanlış hasat ve eksik gübreleme nedeniyle son 5 yılda rekoltede düşüşün sürdüğü gözlemleniyor.
2021de Rize, Artvin, Trabzon ve Giresun’da 860 bin tonun üzerinde alım yapılan yaş çay, geçen yıl yaklaşık 583 bin tona gerilerken, hasat ve alımların sürdüğü yeni dönemde ise üreticiler yaklaşık 520 bin ton yaş çayı teslim etti.
Kaynak: DHA
REKOLTEDE GEÇEN YILDAN DAHA DERİN DÜŞÜŞ BEKLENTİSİ
Rize Ticaret Borsası Başkanı Mehmet Erdoğan, rekoltedeki düşüşün süreceğini belirterek, ısınan hava koşullarına uygun çay bahçeleri oluşturmasını önerdi.
Erdoğan, “Bugün biz eksikleri tespit etmeye çalışıyoruz. 5 yıl geriye baktığımızda; çay tarımında rekolte olarak, yüzde 18 ile yüzde 20 arasında bir düşüş görülmekte. Geçen yıl da bu düşüşü yaşadık. Belki bu yıl biraz daha fazla bu düşüşü yaşayacağız” dedi.
Bunun sebeplerine geldiğimiz zaman da ham madde fiyatlarındaki yükselişler öne çıkıyor” diyen Erdoğan, özellikle gübre fiyatlarındaki artışa dikkat çekti ve “Vatandaşın gübreye erişimi de zorlaştı” diye konuştu.
YANLIŞ TOPLAMA VE İKLİM DEĞİŞİLİĞİ ETKENİ
Çay tarımında yapılan yanlış hasat ve küresel ısınmanın rekolte kaybına neden olduğunu da söyleyen Erdoğan, “Bu dönemde tarlada işçi anlamında çalışan yurt dışı kökenli bir sürü işçi geldi. Bu işçiler çay toplamayı bilmediği için tarlaya zarar verdi. Tarlada, 2 ve 3’üncü sürgünde kalması gerekli yeşil yaprak kalmadı. Bunlar toplamadan kaynaklı yapılan hatalar” dedi.
“Bunun yanında hava şartları ve küresel ısınmanın etkilerini bölgede görmeye başladık” diyen Erdoğan, şöyle devam etti:
“Bölgede yağmurların ve sıcaklıkların dengesizliğini yaşadık. Rizede geçmişte 37 derece hava sıcaklığını çok az görmüştüm ama bu yaz yaklaşık 20 gün üst üste 37 derece sıcaklıkları gördük. Çay bitkimiz buna hazır değil. Yağmur yağmadığı dönemlerin uzun olup, sıcakların yüksek olması bitkinin ürün vermekten çok kendini korumaya almasına sebep olmuş.”
ÜÇ AYDA DÖRDÜNCÜ KEZ ZAMLANMIŞTI
Öte yandan, çay fiyatları son üç ayda dört kez zamlandı.
Çaya 8 Haziran’da yüzde 43-45 aralığında, 14 Temmuz’da yüzde 9,8 oranında ve 15 Ağustos’ta yüzde 5 oranında zam yapan Çaykur, son olarak12 Eylül’de yüzde 15 oranında bir zam daha yaptı.
Sozcu.com.tr’ye konuşan sektör kaynakları, bu ay itibarıyla yüzde 10 oranında zam beklediklerini, söz konusu zammın ise beklentilerini aştığını aktarmıştı.
Böylece, seçimden önce 10 ay boyunca çaya zam yapmayan Çaykur, seçimlerden sonra üç ayda toplam yüzde 90’ı aşan oranda zam yapmış oldu. (DHA, SOZCU)
